Czym jest bromatologia i czym się zajmuje?

Bromatologia to nauka, która zajmuje się badaniem żywności, a więc składem chemicznym, wartością odżywczą, składnikami odżywczymi i antyodżywczymi, jak również strawnością czy przyswajalnością przez organizm, obecność mikroorganizmów czy zanieczyszczeniami. Czym dokładnie jest i na czym polega chemia toksykologiczna? Jakimi zadaniami zajmuje się bromatologia? Czym różni się od dietetyki?

Czym jest bromatologia i chemia toksykologiczna?

Bromatologią nazywa się naukę medyczną, która zajmuje się szeroko pojętym wpływem żywności na ludzi. Zajmuje się ona składnikami pożywienia, a więc:

• rolą w rozwoju i wzroście,
• w zachowaniu dobrej kondycji i zdrowia,
• przeciwdziałaniu chorobom, leczeniu lub wspomaganiu leczenia.

Dział ten jest dziedziną medyczną, a więc lekarską i farmaceutyczną. Często jednak jest poszerzana o nauki rolnicze i biologiczne. Zajmuje się rolą diety w profilaktyce oraz powiązaniach składników diety z lekami. Skład żywności, funkcje składników odżywczych w organizmie człowieka czy podstawy racjonalnego żywienia, jak również zanieczyszczenia żywności to inne pojęcia, które są ważne.

W przypadku bromatologii i chemii toksykologicznej zakres zależy od specjalizacji. Toksykolog zajmuje się:

• wykrywaniem toksyn,
• kontrolą zagrożeń w związku ze szkodliwymi substancjami,
• wyznaczanie przyczyn zatruć,
• badaniem epidemiologicznym.

Toksykolog dodatkowo określa ilościowo i jakościowo trucizny, które wykrywa się w organizmie lub środowisku. Współpracować może z lekarzem klinicystą w diagnozie powiązanej z zatruciem toksykologicznym lub przy ustalaniu przebiegu leczenia pacjenta. Oprócz tego rozpoznaje się czynniki, które wpływają na wydajność pracowników. Mogą one skutkować chorobami zawodowymi.

Jakie są główne zadania bromatologii?

W zakres zadań lekarza od bromatologii zaliczają się:

• sprawdzanie sposobu żywienia – oraz jego oddziaływania na organizm,
• badanie – pochodzenia źródeł żywności czy wpływu środowiska naturalnego na jakość rolnych płodów,
• analizowanie – wartości odżywczych czy składu chemicznego substancji, które składają się na żywność, a także ich przyswajalności przez organizm ludzki.

Ponadto bromatologia obejmuje higienę żywności w procesie produkcyjnym, a w związku z tym z przechowywaniem, obrotem czy przetwórstwem.

Bromatologia a dietetyka

Jak się okazuje, istnieje możliwość współpracy bromatologa z dietetykiem. W przypadku niedoborów danej witaminy lub chorób serca związanych z niedoborem kwasów tłuszczowych omega-3 bromatolog po diagnozie określa, ile jest brakujących składników. Ustala także, w jakim czasie pacjent musi uzupełnić składniki z użyciem pożywienia. Z kolei dietetyk dokładnie planuje jadłospis pod zastosowanie na co dzień.

Bromatolog nie tylko może przepisać naturalne pokarmy, ale także zlecić branie leków lub suplementów diety, które można zdobyć w hurtowniach farmaceutyków. Do składników zaliczają się:

• witaminy,
• minerały,
• makro- i mikro-pierwiastki,
• tłuszcze MCT,
• oleje,
• zioła,
• fitozwiązki,
• probiotyki,
• prebiotyki,
• odżywki – białkowe czy aminokwasowe.

Nierzadko zaleca żywienie dożylne, dojelitowe lub domięśniowo i przezskórnie. Lekarz bromatolog może poddać diagnozie sytuację oraz ustalić, jak zlikwidować nadmiar szkodliwych składników w organizmie oraz zmienić metodę żywienia.